سید مهدی بحر العلوم معروف به علامه بحر العلوم:
21 _ سید مهدی بحر العلوم معروف به علامه بحر العلوم ، فرزند سید مرتضی طباطبایی بروجردی،دریک خانواده روحانی وپرهیزگار،درشب جمعه ازماه شوال 115 1هجری قمری . در شهر کربلای معلی پا به عرصه هستی نهاد. او پس از دوران کودکی وارد حوزه علمیه شد وبافراگیری علوم مقدماتی و فقه و اصول،سطح را به پایان رسانده و درآغاز بلوغ به درس خارج که از سوی پدرش تدریس می شد راه یافت و از محضر سایر علمای حوزه کربلا ونجف اشرف نیز بهره جست ،او پس از پنج سال درس وبحث فشرده به مقام بلند اجتهاد نایل آمد.سیددر سال 1186 هجری قمری، به قصد زیارت مرقد مطهر امام رضا علیه السلام و دیدار با علمای بزرگ ایران وارد مشهد مقدس شد و در مدت اقامت شش یا هفت ساله خود در آن شهر، علاوه بر دیدارهای علمی با مردم و مباحثات با علما، در درس استاد میرزا مهدی اصفهانی خراسانی شرکت کرد و فلسفه ، عقاید و کلام را از آن مرد بزرگ آموخت و بر اندوخته علمی خویش افزود،لقب بحرالعلوم از زبان این استاد برای اولین بار به سید محمد مهدی طباطبایی گفته شد. استاد که از هوش و استعداد او شگفت زده شده بود در حین درس خطاب به شاگرد خود می گوید:اخا انت بحرالعلوم یعنی تو دریای علم هستی از آن لحظه سید به این لقب معروف شد.سید بحرالعلوم دراواخر سال 1193 هجری قمری راهی حجاز شد. استقبال شایان مردم و شخصیتهای محافل علمی از اوموجب شد که به مدت دو سال در کنار خانه خدا اقامت ورزد و به درس و بحث بپردازد.تسلط او به فقه اهل سنت و حسن معاشرت و سخاوتش او را چنان در میان ساکنان آن دیار بخصوص اهل علم ، محبوب ساخت که هر روزتعدادی از مردم و دانشمندان به دیدنش می رفتند و از وی کسب فیض می نمودند. شگفت آنکه پیروان هر کدام از مذاهب چنین می پنداشتند که بحرالعلوم پای بند به مذهب ایشان است . او تمام این مدت را باتقیه گذرانید و جلسه درس او در علم کلام طبق مذاهب چهارگانه دایر بود و در اواخرتوقف در مکه ، مذهب خود را اعلان فرمود. وقتی خبر اظهار مذهب او به گوش پیروان مذاهب دیگر رسید از اطراف به دور او ریخته ، با وی به مناقشه پرداختند و او با دانش انبوه خود بر تمامی آنها برتری پیدا کرد و همه آنها را با دلیل های قوی و منطقی به سوی حقیقت اسلام مجذوب ساخت.تعیین و تثبیت جایگاه اعمال حج و مرکزیت دادن به مواقیت احرام به طوری که از نظر شرعی صحیح واقع شود و همچنین اصلاح مواقف حج ، یکی از گامهای ارزشمند سید بحرالعلوم بود. زیرا این مکانهای مقدس قبل از او چندان مشخص نبود.علاوه بر اینها، سنگهای فرش شده در حرم را که حجاج بر آن اقامه نماز می کردند تعویض نمود و سنگهای معدنی را خارج کرد وسنگهایی را که از نظر شیعه سجده بر آنها صحیح است جایگزین نمود. از آثار معنوی حضوراین مرد بزرگ در حجاز شیعه شدن امام جمعه مکه در هشتاد سالگی است.این عالم با ورع شاگردانی بزرگ و نامی تربیت کرد که هر یک منشا خدمات فراوان به عالم اسلام شدند.سید علاوه براین تألیفات فراوانی ازخود به یادگار گذاشته است و آثار اجتماعی و معنوی گرانبهایی از او مشاهده می نماییم که به نمونه هایی از آن ها اشاره می کنیم:
1.مشخص کردن مقام و جایگاه حضرت حجة بن الحسن (عج) در مسجد سهله و بناگذاری قبه ای در این جایگاه مقدس.
2.بنا کردن گلدسته در صحن شریف علوی در طرف جنوبی و تعمیر دیوارهای صحن ها و حجره هایی که در حالی خرابی بود.
3.ترغیب و راهنمایی نسبت به تعمیر مسجد شیخ طوسی در نجف اشرف.
4.ایجاد کتابخانه خطی
5.بالا آوردن ارتفاع مسجد کوفه به منظور سهولت در تطهیر و پاک نمودن آن.
6.مشخص کردن جایگاه مسجد راس الحسین در نجف اشرف.
7.تعیین جایگاه قبر مختار ثقفی،کنار قبر مسلم درکوفه .
8.تعیین جایگاه مرقدحضرت هود و صالح علیه السلام در نجف اشرف.
9.اضافه کردن مقداری از اراضی به مسافت حرم مطهرو ایجاد تاسیساتی در اطراف حرم که مورد نیاز زوار بود.
سید بحرالعلوم مرد فضیلت و تقواو نمونه ای کامل از اخلاق نیکوی انبیاء بود آن معلم اخلاق و انسانیت از نظر تواضع در مرتبه ای عالی قرار داشت و برای دیگران بیش از خوداحترام و ارزش قائل بود ،برای خدا سخن می گفت و پیوسته به یاد خدا بود. او در تهذیب اخلاق درمرتبه ای قرار داشت که درک آن برای بسیاری از افراد مشکل است او کارها و ساعات فعالیت هایش را تقسیم نموده بود وقتی سیاهی شب همه جا را فرا می گرفت مقداری به تحقیق و آماده کردن مقدمات درس و بحث می گذراند و پس از آن به طرف مسجد کوفه رفته در آنجا به مناجات با خدا می پرداخت.و ارتباط و دیدارهای وی با حضرت مهدی (عجل) دربین علما وفرهیختگان ، مشهوراست.سید بحرالعلوم که به علت بیماری مدتی توان تدریس نداشت و در منزل به مطالعه و تالیف مشغول بود، سرانجام در روز 24 ذیحجه (یا رجب) سال 1212 هجری قمری دار فانی را وداع گفت و به عالم بالا پرواز کرد.پیکر مطهر او پس از تشییع با شکوه واقامه نماز، در جنب مرقد شیخ طوسی ، در نجف اشرف دفن شد.
تاریخ اماکن عتبات عالیات (65) از کتاب یاحسین کربلا نوشته حجت الاسلام علی اسماعیلی کریزی