تاریخ اماکن مکه ومدینه(27): ازکتاب حرمین شریفین نوشته حجت الاسلام علی اسماعیلی کریزی
صفا و مروه
صفا ازنظرلغت ،سنگ سخت و صافی است که با خاک و شن مخلوط نباشد ومروه ، سنگی است سیاه و سست و نرم که زود شکسته شود،ودوکوه درحاشیه مسجد الحرام به این نامها وجود دارد ،کوه صفا، مکانی است که پیامبر اکرم ص) نخستین بار رسالت الهی خود را از فراز آن اعلام کردندوخطاب به اهل مکه فرمودند:قولو لا اله الاالله تفلحوا و هنگامی که آیه وانذرعشیرتک الاقربین نازل شد( برفراز کوه یادرکنار آن ) جلسه ای تشکیل داده واقوام و نزدیکان خود را فرا خواند و دعوت خویش را ابلاغ فرمود در روز فتح مکه نیز بر فراز این کوه رفت و پایان کار مشرکان را اعلام کرد.[1] گویندهنگام فتح مکه 36 بت بر روی این دو کوه قرار داشت و بتهای زیادی نیز د رمیان آنها بود که همه توسط پیامبرص) شکسته شدند و هنگام سعی ابتدا مقداری از کوه صفا بالا رفته سپس به حرکت ادامه می دادند.[2] وگفته شده است که حضرت پیامبر (ص)پس از نزول آیه انذار بستگان خود را در خانه حارث بن عبدالمطلب دعوت کرد و نبوت خود را اعلام نمود و فرمود کدام یک از شما با گواهی دادن بر نبوت من وزیر و وصی و جانشین من خواهید بود،این سخن را سه بار تکرار کردند و کسی جز علی(ع) ایشان را تا ئید نکرد و سه بار لبیک گفت و عده ای این موضوع را به تمسخر گرفتند،این خانه پشت صفا و مروه قرار داشت که تخریب شده.[3]
در شرائط فعلی مقداری از کوه صفا قابل دیدن است وکوه مروه نیز تاسال 1365 هجری شمسی ،برآمدگی مختصری داشت وبعنوان کوه قابل ملاحظه بود لکن بعدا، آن مقدارازکوه نیزبخاطر مزاحمت برای سعی کنندگان برداشته شدوتنها درحال حاضر آثار مختصری از آن که بامواد پلاستیکی پوشانده شده است به عنوان ریشه کوه دیده می شود،طول بین صفا و مروه 394.5متر وعرض آن20متر وارتفاع طبقه اول:12متر وارتفاع طبقه دوم:9متر است ،از سال 1386 هجری شمسی عرض آن درطبقه هم کف دو برابر شده است و طبقه ای در زیرزمین احداث گردیده وطبقه ای دیگر نیز روی طبقه اول ساخته شده است وبه عبارتی مکان سعی بین صفاومروه دارای چهار طبقه است
علت نام گذاری صفا ومروه
درمورد علت نام گذاری صفا ومروه از امام صادق ع) سؤال شد ؟ فرمودند : هنگامی که آدم به زمین فرود آمد، هبوط آدم بر کوه صفا بود ونزول حوا بر کوه مروه ونام صفا از اسم آدم مشتق شده است به دلیل جمله : ان الله اصطفی آدم یعنی خداوند برگزید وانتخاب کرد واختیار نمود ، ونام مروه نیز از مرئه واز اسم حوا مشتق شد.[4]
توقف آدم بر کوه صفا
از امام صادق ع) روایت شده است که آدم چهل روز در حال سجده روی کوه صفا باقی ماند وبرای جدائی از بهشت وخروج از جوار خداوند گریه می کرد .جبرئیل بر او نازل شد وگفت : ای آدم چرا گریه می کنی ؟ گفت : ای جبرئیل چراگریه نکنم وحال آنکه خد اوند مر ا از جوار خودش اخراج کرده وبه دنیا فرود آورده، جبرئیل گفت : ای آدم توبه کن به سوی او، آدم سؤال کر د چگونه توبه کنم ؟ وجبر ئیل اورا تعلیم داد .[5] ودر روایت دیگری درمورد فضیلت صفاو مروه از امام صادق ع) نقل شده است که
فرمودند : هیچ بقعه ای نزدخداوند محبوب تر از مسعی نیست ،زیرا آن مکان هر جباری را ذلیل می کند.[6]
[1] - تاریخ آثار مکه ومدینه ص92
[2] - همان ص93
[3] - همان ص151
[4] -پیشین ص 63 ح 39
-[5] همان ص 35 ح14
[6] - عَنِ الصَّادِقِ ع أَنَّهُ کَانَ یَقُولُ مَا مِنْ بُقْعَةٍ أَحَبَّ إِلَى اللَّهِ تَعَالَى مِنَ الْمَسْعَى لِأَنَّهُ یُذِلُّ فِیهِ کُلَّ جَبَّارٍ. همان ص234 ح7
برچسب‌ها: تاریخ , اماکن , مکه , مدینه , علی اسماعیلی کریزی