تاریخ اماکن مکه ومدینه(9): ازکتاب حرمین شریفین نوشته حجت الاسلام علی اسماعیلی کریزی
نحوه تعیین حدود حرم، کعبه ومسجد الحرام
یکی از سؤالاتی که ممکن است برا ی افراد بوجود آید این است که حدود جغرافیائی حرم امن الهی ومسجد الحرام وجایگاه کعبه چگونه تعیین گردیده است ،در این رابطه رواتی ، ازامام باقرع) از پدرانشان نقل شده است که فرمودند : خداوند تبارک وتعالی به جبرئیل وحی کرد : من خداوند بخشنده ومهربانم ،هرآینه آدم وحوارا که به سوی من شکایت آورده اند مورد رحمت خودم قرار دادم پس شما خیمه ای از خیام بهشتی را برای آنها ببر ، رحمت من بخاطرگریه وترس وتنهائی آنها بوده ، پس خیمه را در جای خالی بین کوهای مکه سراپا کن ،وآنجا مکان کعبه است ،ومکانی است که دیوارهای آن را قبل از آدم ملائکه بالا برده بودند ،پس جبرئیل بر آدم ، فرود آمد ،وخیمه رادر مکان بیت وپایه های آن سراپا کرد، آدم را از کوه صفا فرود آورد وحوارا از کوه مروه وآنهارا در خیمه جای داد ، ستون وسط خیمه شاخه ای از یاقوت سرخ بود ، که نور ودرخشش آن کوهای مکه واطراف آنرا فراگرفت ، وهر جائی که نور عمود خیمه از هرطرف امتداد پیداکرد ، خداوند آنجارا به خاطر احترام خیمه وعمود آن که بهشتی بودند حرم قرار داده است،وثواب وگناه در آن مکان چند برابر است ،وجائی که طناب های خیمه کشیده شد و میخ های خیمه کوبیده گردید ،میخ ها سنگ هائی از عقیق بهشتی بودند وطناب ها از ریسمانهای بافته شده سرخ رنگ اغوانی بهشت، وخداوند به جبرئیل دستور داد ،خیمه را باهفتاد هزار ملک فرود آورد،تاملائک خیمه را از شر شیاطین متمرد حراست کنند وباآدم مأنوس گردند واطراف خیمه به خاطر تعظیم بیت طواف کنند ، این کار عملی شد وچون کاربه پایان رسید ،ملایک بر گرد آن به طواف پرداختند وآدم وحوا، نیزپس از دیدن این منظره هفت دور طواف کردند سپس خارج شدند وتقاضا ی غذا کردند.[1]
بنای خانه توسط جبرئیل
یکی از سنت های خداوند تبارک وتعالی آن است که ساخت وایجاد
اشیاء مادی را بوسیله کارگزاران ومأمورین ومخلوقین ، خود انجام می دهد واین
طور نیست که مثلا اراده کند مسجد النبی ص) در چند طبقه بنا شود یا بیت
الله الحرام یابیت المقدس خود به خود ساخته شود ،در راستای این حکمت بزرگ
به جبرئیل امین دستور ساخت کعبه را بصورت عادی وشبیه کاری که انسانها انجام
می دهند صادر کرد واو ، به امر خداوند پایه های کعبه رابوسیله سنگی از صفا
، وسنگی از مروه وسنگی از طور سینا وسنگی از کوه سلم در پشت کوفه، بالا
آورد وآنهارا در ارکان کعبه نصب کرد وبقیه را باسنگ های کوه ابی قبیس به
پایان رساند . وبه امر پروردگار دودرب شرقی وغربی برای آن گذاشت .
حرمهای سه گانه
آنچه به عنوان حرم امن الهی مشهور است مکه مکرمه و مسجد الحرام است لکن روایتی، ازامام صادق ع) نقل شده است ، که فرمودند : مکه حرم ابراهیم ع) است ، ومدینه حرم پیامبر گرامی اسلام ص) وکوفه حرم علی ع) وآنچه را ابراهیم ع) از حرم مکه وپیامبر ص) اسلام از حرم مدینه ،حرام قرار داده اند علی ع) از حرم کوفه برای خودش حرام قرار داده است .[2] رسول الله (ص) فرمودند برا ی هر پیغمبری حرمی است وحرم من مدینه است .[3] ودر یک روایتی از مولای متقیان حضرت امام علی ع) نقل شده است که فرمودند : مکه حرم خداوند است ومدینه حرم رسول خدا است .[4]
[1] -بحار الانوار ج 99 ص 70
[2] - قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع یَقُولُ مَکَّةُ حَرَمُ إِبْرَاهِیمَ وَ الْمَدِینَةُ حَرَمُ مُحَمَّدٍ ص وَ الْکُوفَةُ حَرَمُ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ ع إِنَّ عَلِیّاً حَرَّمَ مِنَ الْکُوفَةِ مَا حَرَّمَ إِبْرَاهِیمُ مِنْ مَکَّةَ وَ مَا حَرَّمَ مُحَمَّدٌ ص مِنَ الْمَدِینَةِ .حج و عمره ص 304
[3] - لکل نبی حرم و حرمی المدینه .هما ن
[4] - امام علی (ع): مکه حرم الله و المدینه حرم رسول الله.هما ن